مقاله

صد البته که بهتر است اهالی داستان آثار یکدیگر را به بوته‌ی نقد بگذارند، اما بی‌تردید تضارب آرا موجب پیش‌برد و هم‌افزایی هنری است. با همین رویکرد بد نیست که هنرمندان رشته‌های مختلف هنری در خصوص آثار یکدیگر موضع و …

چکیده اسطوره‌ها که زمانی شالوده‌ی تفکر، فلسفه و اخلاق را تشکیل می‌دادند کجا رفته‌اند؟ و امروز کجا می‌توان آن‌ها را بازجست؟ این مقاله در پی پاسخ به این پرسش‌ها صرف‌نظر از تعاریف کلی و رایجی که در مورد اسطوره وجود …

در سال ۱۹۷۲، ضد_ادیپ نوشته‌ی ژیل دلوز و فیلیکس گاتاری مانند بمبی در بین روشن‌فکران فرانسه منفجر شد و با ایجاد یک حمله‌ی جدلی گسترده بر سر عناصر بنیادین روان‌کاوی اورتدکس و مارکسیسم، این کتاب به سرعت تبدیل به یک …

پیشینه‌ی رابطه‌ی بین روان‌کاوی و ادبیات اکنون نزدیک صد سال می‌شود. این مساله‌ بارها، دست‌کم دوبار توسط خودم، مطرح شده است (۱۹۷۶، ۱۹۷۸ و ۱۹۹۰). می‌خواهم این بررسی را با لحاظ‌کردنش در ماتریسی سه‌درسه‌در‌سه مختصر کنم. می‌توانیم روان‌کاوی را دارای …

آن‌چه در زیر می‌آید مبتنی بر دو اصل کلی است. نخستین مورد به‌شکلی خاص از رویکردی فرویدی برخوردار است: هر عملکرد روانی با اتکا‌ی انگل‌وار خود بر کارکردهای جسمانی توسعه پیدا کرده و آن را به سطح ذهنی منتقل می‌‌کند. …

در این مقاله به بررسی اعتبار نظریه‌های روان‌شناسی کهن‌الگویی کارل گوستاو یونگ به ویژه ارتباط آن‌ها با موضوعات غایی در ادبیات و مطالعات دینی- خواهم پرداخت. این جستار با مروری بر زندگی یونگ آغاز شده، سپس به سوالات زیر پاسخ …

در گفتار روانکاوی، مفهوم «اختگی» (castration) از اهمیتی اساسی برخودار است؛ بطوریکه می‌توان کلیت روانکاوی را بر اساس این مفهوم اساسی بازخوانی نمود. از سوی دیگر، و با رجوع به مباحث مختلف مطرح در این حوزه، مشخص می‌گردد که این …

چکیده در این مقاله برآنیم تا برمبنای اولین مرحله از دستگاه پنج‌گانه اسطوره‌شناختی ژیلبر دوران، یعنی مرحله بازتاب، که به‌عنوان اولین واکنش انسان در مواجهه با محیطی ناشناخته و جدید تعریف می‌گردد، به بررسی رویکردهایی بپردازیم که در اساطیر یونان …

یکی از مولفه‌های مهم در خلق و تولید آثار هنری، عنصر مخاطب است. کسی که اثر به قصد ارائه به او خلق و تولید می‌شود. بر همین اساس یکی از بحث‌های مهم در جامعه‌شناسی امروز، جامعه‌شناسی مخاطب است. این‌که مخاطبان …

بدون هیچ تمهیدی سوژه و به عبارت دقیق‌تر سوژه‌ها وسیع و چالشی‌اند؛ “ادبیات” و “مخاطب” را امروز می‌توان به مثابه‌ی پدیده، گفتمان‌هایی در نظر گرفت که از برهم‌کنش آن‌ها فرآیند معنا در تکثیر و تکثر است. در مواجهه با ادبیات، …

تلقی تاریخی از ارتباط میان ادبیات و مخاطب، یا متن و خواننده‌ی آن، همواره با پیش‌فرض استقلال زیبایی‌شناختی هنر و ادبیات همراه بوده‌است و به‌همین سبب با تبدیل اثر زیبایی‌شناسی به اثر سلطه و استیلا، موجب شده‌است تا پیوسته نشانگرهای …

یادداشت مترجم چگونه می‌توان به زبان مردمی نوشت؟ زبان مردمی چیست؟ و آیا در اصل «نوشتن به زبان مردمی» عملی ارزشمند، انقلابی یا رسالت نویسنده است؟ پی‌یر بوردیو، فیلسوف اجتماعی فرانسوی، در مقاله‌ی «گفتید مردمی؟» کوشیده است تا بر اساس …